Komisja Europejska przedstawiła projekt zmian do Dyrektyw VAT, mających usunąć wady systemu opodatkowania szeroko rozumianej branży e-commerce. Istotna ich część dotyczy sposobu opodatkowania handlu internetowego, a ich wprowadzenie będzie miało realny wpływ na sprzedawców. Z tego powodu, choć planowane wejście zmian w życie to początek 2021 r., już dziś warto zapoznać się z kierunkiem i kluczowymi elementami nowych rozwiązań.
Przedstawiając propozycję reformy, Komisja wyjaśniła że konieczność jej dokonania wynika z:
- barier, które złożoność aktualnie funkcjonującego systemu VAT tworzy dla prowadzenia transgranicznej sprzedaży internetowej w ramach UE;
- faktycznego uprzywilejowania sprzedawców spoza UE na gruncie obowiązujących przepisów – co utrudnia konkurencję sprzedawcom unijnym;
- konieczności ograniczenia strat we wpływach budżetowych Państw Członkowskich (szacowanych aktualnie na ok. 5 mld EUR rocznie).
Po analizie proponowanych rozwiązań wydaje się, że to właśnie zabezpieczenie wpływów budżetowych wysuwa się na pierwszy plan wśród wymienionych motywów reformy.
Najważniejsze projektowane zmiany, to rozszerzenie znanej dostawcom usług elektronicznych instytucji „Małego punktu kompleksowej obsługi” (MOSS) na sprzedaż internetową sprzedaż towarów, a także usunięcie z systemu VAT tzw. zwolnienia importu dla towarów małej wartości.
RODO czyli rozporządzenie ogólne o ochronie danych osobowych - dowiedz się więcej!
MOSS dla handlowców z branży e-commerce
Aktualnie sprzedaż prowadzona przez podatnika za pośrednictwa Internetu na rzecz konsumentów (czyli podmiotów niebędących podatnikami) traktowana jest co do zasady jako sprzedaż dokonywana na terytorium państwa przeznaczenia towaru i tam opodatkowana. W związku z powyższym podatnik dokonujący sprzedaży z Polski na terytorium innego państwa członkowskiego, powinien zarejestrować się w tym innym państwie członkowskim dla celów VAT, opodatkować sprzedaż stawką przewidzianą w prawie tego państwa, składać tam deklaracje podatkowe oraz wpłacać podatek na konto właściwego, zagranicznego urzędu skarbowego.
Jednocześnie, poszczególne państwa ustanawiają limity dla tego rodzaju sprzedaży, mogące mieścić się w przedziale 35-100 tys. euro. Nieprzekroczenie limitu przewidzianego przez dane państwo umożliwia opodatkowanie sprzedaży jako transakcji krajowej. W takim przypadku, sprzedawca nie musi rejestrować się za granicą i może rozliczyć sprzedaż tak jak każdą inną transakcję sprzedaży na terenie kraju.
W ramach nowego rozwiązania poszczególne państwa nie będą już miały możliwości określania limitów sprzedaży uprawniających do niestosowania przewidzianej wyżej reguły ustalania miejsca opodatkowania sprzedaży. Będzie natomiast obowiązywał ogólny limit w wysokości 10 000 euro, a utrzymywanie sprzedaży poniżej tego progu będzie oznaczało traktowanie sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju tak samo, jak każdej innej sprzedaży krajowej.
Co ważniejsze jednak, nawet w przypadku, gdy sprzedaż wysyłkowa będzie traktowana jako dokonana w państwie członkowskim przeznaczenia wysyłki, sprzedawca nie będzie już musiał rejestrować się dla celów VAT i składać deklaracji podatkowej w tym państwie. Wszystkie podatki związane ze sprzedażą wysyłkową na terytorium UE będzie mógł rozliczać w krajowym urzędzie skarbowym, w ramach tzw. Małego punktu kompleksowej obsługi (MOSS – Mini One Stop Shop).
Dla wielu sprzedawców już dziś prowadzących sprzedaż do innych państw członkowskich UE za pośrednictwem Internetu, będzie to niewątpliwie nie tylko znaczącym uproszczeniem, ale przyczyni się również do obniżenia kosztów obsługi procesów podatkowych. Dla wielu innych, uproszczenie może być zachętą do rozpoczęcia sprzedaży na rzecz konsumentów z innych państw członkowskich UE.
Likwidacja zwolnienia importu towarów o wartości do 22 euro
Aktualnie import towarów o niewielkiej wartości (Polska korzysta z możliwości ustalenia limitu na poziomie równowartości 22 euro) umieszczanych w przesyłkach wysyłanych z państwa trzeciego (np. z Chin) bezpośrednio do odbiorcy krajowego korzysta ze zwolnienia z VAT.
Jednym ze skutków takiego rozwiązania jest pogorszenie konkurencyjności sprzedawców z państw unijnych, którzy sprzedając swoje towary na rzecz konsumentów z UE, zmuszeni są doliczyć VAT, co utrudnia im znacząco konkurowanie ceną ze sprzedawcami spoza UE. Przywrócenie neutralności w tym zakresie jest przedstawiane jako jedna z motywacji likwidacji omawianego zwolnienia.
Ponadto, tajemnicą poliszynela pozostawał do tej pory fakt, że wielu sprzedawców spoza UE celowo deklarowała zaniżoną wartość towaru w celu uchylenia się od zapłaty podatku od sprzedaży także w przypadku towarów, których wartość przekraczała określony prawem limit. Proceder ten nie tylko dodatkowo pogarszał sytuację sprzedawców unijnych, ale skutkował też zwiększaniem się luki podatkowej w państwach członkowskich UE.
Autorzy proponowanych zmian idą o krok dalej, wprowadzając jako zasadę stosowanie do importu towarów stawki podstawowej VAT (w Polsce: 23%), nawet w przypadkach, gdy dla dostawy danego rodzaju towaru przepisy przewidują stosowanie stawki obniżonej. Zastosowanie takiej stawki będzie możliwe jedynie pod warunkiem złożenia deklaracji celnej. W wielu przypadkach koszt spełnienia tego warunku będzie przekraczał korzyść wynikającą z zastosowania obniżonej stawki VAT, co skutkować może rzeczywistym objęciem takich towarów jak np. książki czy czasopisma drukowane wysyłane spoza terytorium UE stawką w wysokości 23%.
Zmiana przepisów w tym zakresie będzie zatem niekorzystna z punktu widzenia sprzedawców działających spoza UE, a także dla działających w modelu dropshippingu sprzedawców polskich „pośredniczących” w transakcjach zawieranych pomiędzy sprzedawcami spoza UE, a klientami polskimi.
Przyszłość handlu elektronicznego po zmianach w VAT
Opodatkowanie związanych z rozwojem Internetu gałęzi gospodarki stanowi duże wyzwanie dla twórców prawa podatkowego (zob. nasz tekst o podatkowych aspektach opodatkowania Airbnb i podobnych przedsięwzięć). Rozwiązania opisane powyżej niewątpliwie wpłyną na sposób funkcjonowania rynku e-commerce w UE, przyczyniając się co do zasady do obniżenia kosztów sprawozdawczości podatkowej po stronie niektórych sprzedawców, jednocześnie zwiększając obciążenia podatkowe dla części rynku e-commerce. Precyzyjne określenie ich skutków dla poszczególnych podmiotów wymagać będzie dokonania wnikliwej analizy nowych przepisów kontekście modelu biznesowego przyjętego przez danego sprzedawcę. W wyniku wprowadzenia omawianych zmian, niektórzy przedsiębiorcy niewątpliwie wezmą pod uwagę możliwość dokonania reorganizacji prowadzonej dotychczas działalności.
RODO czyli rozporządzenie ogólne o ochronie danych osobowych - dowiedz się więcej!
Masz pytania dotyczące tematu artykułu? Skontaktuj się z autorem.
Łukasz Pikus
Prawnik
lukasz.pikus@lubasziwspolnicy.pl
