Problematyka stosowania odesłań linków) pomiędzy stronami www, a w szczególności zagadnienie odpowiedzialności linkującego za naruszenie praw autorskich do treści linkowanych, niezmiennie od kilku lat budzi emocje zarówno w doktrynie prawniczej, jak i orzecznictwie, by choćby wskazać wypowiedzi J. Barty i R. Markiewicza, B. Widły, A. Wiebe, K. Włodarskiej czy W. Chomiczewskiego.
Zagadnienie to poddano analizie prejudycjalnej Trybunału Sprawiedliwości UE, który w wyroku z dnia 13 lutego 2014 roku w sprawie C-466/12 Nils Svensson i in. v. Retriever Sverige AB orzekł, iż:
„Artykuł 3 ust. 1 dyrektywy 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2001 r. w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym należy interpretować w ten sposób, że nie stanowi czynności publicznego udostępnienia w rozumieniu tego przepisu udostępnienie na stronie internetowej linków, na które można kliknąć, odsyłających do utworów chronionych, wolnodostępnych na innej stronie internetowej”.
Zgodnie z powołanym rozstrzygnięciem właściciel strony internetowej może zatem, bez zezwolenia podmiotów prawa autorskiego, odesłać za pośrednictwem hiperlinków do wolnodostępnych na innej stronie internetowej utworów chronionych. Co więcej, według Trybunału, nie narusza przy tym prawa nawet wtedy, gdy internauci klikający na link mają wrażenie, że utwór ten jest im prezentowany ze strony zawierającej link. Istotne jest wyłącznie by utwór, do którego odesłanie następuje był przez podmiot prawa autorskiego na własnej stronie internetowej uprzednio publicznie udostępniony.
Zagadnienie prawne sprowadzało się zatem do oceny czy linkowanie przez inny podmiot do artykułów prasowych opublikowanych bez ograniczeń dostępu na stronie internetowej dziennika stanowi czynność publicznego udostępniania w rozumieniu art. 3 ust. 1 dyrektywy 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2001 r. w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym.
Trybunał podkreślił, iż oczywiście każda czynność publicznego udostępniania wymaga zezwolenia podmiotu praw autorskich. Istotne jest jednak, iż pojęcie publicznego udostępnienia utworu wymaga kumulatywnego spełnienia dwóch przesłanek, tj. „czynności udostępnienia” utworu i udostępnienia go „publiczności” pkt 16 wyroku). O ile ta pierwsza przesłanka rozumiana powinna być szeroko w celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony praw autorskich i jest spełniana w niniejszej sprawie, o tyle realizacja drugiej przesłanki wymagającej, by udostępnienie „publiczności” nastąpiło do nowej publiczności, a więc publiczności, która nie została wzięta pod uwagę przez podmioty uprawnione, gdy zezwoliły na pierwotne publiczne udostępnienie, nie zachodzi pkt 24 wyroku, a także per analogiam wyrok z dnia 7 grudnia 2006 r. w sprawie C-306/05 SGAE, Zb.Orz. s. I-11519, pkt 40 i 42, postanowienie z dnia 18 marca 2010 r. w sprawie C-136/09 Organismos Sillogikis Diacheirisis Dimiourgon Theatrikon kai Optikoakoustikon Ergon, pkt 38 oraz wyrok z dnia 7 marca 2013 r. w sprawie C-607/11 ITV Broadcasting i in., pkt 39).
W przypadku zatem linkowania do strony zawierającej materiały podlegające ochronie prawnoautorskiej, ale udostępniającej te materiały w sposób nieograniczony, tj. nieokreślonej “publiczności”, linkujący nie będzie dokonywał publicznego udostępnienia i w konsekwencji nie będzie wkraczał w monopol uprawnionego. Sytuacji nie zmienia, zdaniem Trybunału, z ww. względów, nawet udostępnianie linków w taki sposób, że użytkownik ma wrażenie, iż z materiałami chronionymi prawem autorskim zapoznaje się na stronie linkującej.
Masz pytania dotyczące tematu artykułu? Skontaktuj się z autorem.
dr Dominik Lubasz
Wspólnik, Radca prawny
dominik.lubasz@lubasziwspolnicy.pl
