Pod koniec września 2019 r. serwis Google poinformował, że pracuje nad zmianą swojej polityki prywatności. Zmiana obejmować będzie doprecyzowanie procesu uzyskiwania od użytkowników zgód na przetwarzanie danych związanych z głosem i dźwiękiem.ip
Zgody były odbierane
Dotychczasowa treść polityki prywatności internetowego i technologicznego giganta zakładała uzyskiwanie zgody użytkowników na przetwarzanie informacji w konkretnych celach oraz informowała o prawie do jej wycofania. Jedna ze zgód uzyskiwanych przez Google dotyczyła zbierania danych związanych z głosem i dźwiękiem na potrzeby rozpoznawania mowy. Na jej podstawie Google gromadził nagrania głosu użytkowników zbierane za pośrednictwem Asystenta Google oraz inteligentnego głośnika Google Home – w celu doskonalenia swoich usług. Jednak po tym, jak w lipcu tego roku ujawniono sposób realizacji tego celu, zaprzestano zbierania nagrań.
Afera podsłuchowa.
Aplikacja asystenta oraz Google Home działają w ten sposób, że nasłuchują dźwięki z otoczenia oraz reagują po wychwyceniu odpowiedniej komendy głosowej, np. „Hey, Google”. Niejednokrotnie zdarza się przy tym, że aplikacja lub urządzenie Google aktywują się w wyniku błędnego rozszyfrowania polecenia z innych słów. W ten sposób nagrywane są nie tylko nasze „konwersacje” botem, ale także przypadkowe sytuacje. Problem polega jednak na tym, że zbierane przez Google nagrania nie były analizowane przez komputerowy program, ale przez ludzi – ekspertów językowych. Poprzez słuchanie nagrań mieli oni pracować nad poprawą funkcjonalności aplikacji i urządzeń koncernu. Jak ujawniono przez telewizję VRT News, mimo braku przypisania do nagrań danych użytkowników, użytkownicy mogli zostać zidentyfikowani na ich podstawie, co oznacza, że wykorzystywane przez Google nagrania stanowią dane osobowe. W tym świetle, zgoda użytkownika na „zbieranie danych związanych z głosem i dźwiękiem na potrzeby rozpoznawania mowy” wydaje się niewystarczająca, zwłaszcza, że wielu użytkowników zakładało, że dane te są przetwarzane jedynie elektronicznie, bez udziału czynnika ludzkiego.
Co na to RODO?
Zgodnie z motywem 42 Ogólnego Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (dalej: RODO), oświadczenie o wyrażeniu zgody przedstawiane przez administratora powinno mieć zrozumiałą i łatwo dostępną formę, być sformułowane jasnym i prostym językiem oraz nie powinno zawierać nieuczciwych warunków. Co więcej, unijny ustawodawca wskazuje, że aby wyrażenie zgody było świadome, osoba, której dane dotyczą, powinna znać przynajmniej tożsamość administratora oraz zamierzone cele przetwarzania danych osobowych. Treść zgody nie może zatem wprowadzać użytkownika w błąd co do sposobu wykorzystania danych przez administratora. Jeżeli wiedząc o rzeczywistym wykorzystaniu danych użytkownik nie udzieliłby takiej zgody, manipulowanie treścią oświadczenia o zgodzie celem uzyskania jej wyrażenia należy zakwalifikować nie inaczej niż jako wyłudzenie danych osobowych.
Google naprawia swój błąd
Po ujawnieniu sposobu wykorzystania nagrań użytkowników Google natychmiast zaprzestało analizy i transkrypcji nagrań. Firma planuje wznowić działania w tym zakresie, jednak dopiero po wprowadzeniu udoskonalenia swoich regulacji, mających zapewnić użytkownikom należytą ochronę ich prywatności. W tym celu, będą odbierane od użytkowników nowe zgody na przetwarzanie danych, wskazujące wprost na sposób wykorzystanie nagrań. Nagrania użytkowników, którzy takiej zgody nie wyrażą, nie będą przekazywane do analizy. Usprawnione mają zostać również mechanizmy aplikacji i urządzenia, m.in. czułość mikrofonu.
